ถุงผ้าสปันบอนด์คืออะไร ?

ถุงผ้าสปันบอนด์ คือถุงที่มีผิวสัมผัสและลักษณะคล้ายผ้า แต่จริง ๆ แล้ว ทำมาจากพลาสติกชนิด PP (Polypropylene) ขึ้นรูปแบบสปันบอนด์ โดยการฉีดเส้นใยพลาสติกและอัดรีดเป็นแผ่นบาง ทำให้เกิดเป็นลักษณะเหมือนรูตาข่ายเล็ก ๆ ที่เกิดจากเส้นใยสังเคราะห์ที่ไม่ผ่านการถักทอ (Non-woven Fabric) มีน้ำหนักเบา กันน้ำได้บางส่วน ย้อมสีและทำสกรีนได้ง่าย ต้นทุนการผลิตต่ำ จึงเป็นที่นิยมของร้านค้า โดยนอกจากผลิตเป็นถุงชอปปิง เส้นใยสปันบอนด์ยังนำมาใช้ประโยชน์ได้ในหลายวงการ ที่ใกล้ตัวเราก็เช่นเป็นส่วนประกอบของหน้ากากอนามัย แพมเพิร์ส ไส้กรองอากาศ หรือเป็นส่วนประกอบในเฟอร์นิเจอร์ต่าง ๆ  อีกด้วย

ข้อดีและข้อเสียของถุงสปันบอนด์

ปัจจุบันถุงสปันบอนด์ หรือ Non-woven bag เป็นหนึ่งในถุงทางเลือกที่หลายห้างร้านนำมาขายเพื่อรณรงค์ลดการใช้ถุงพลาสติก โดยที่อาจยังไม่ทราบข้อมูลที่ครบถ้วนเกี่ยวกับถุงนี้ ว่าจริง ๆ อาจมีมุมที่น่าเป็นห่วงกว่าที่คิด เพราะแม้ถุงสปันบอนด์จะมีต้นทุนทางสิ่งแวดล้อมในกระบวนการผลิตที่ต่ำกว่าถุงผ้าคอตตอน และใช้ซ้ำได้ แต่พลาสติกที่นำมาทำถุงสปันบอนด์นั้น มีข้อเสียคือแตกตัวง่ายเมื่อโดนแสง UV เพราะทำจากเกรดพลาสติกที่มีน้ำหนักโมเลกุลต่ำ เมื่ออยู่ในรูปแบบผืนบาง ๆ ยิ่งแตกตัวง่าย เมื่อใช้งานไประยะหนึ่ง ถุงสปันบอนด์มักยุ่ยและหลุดเป็นเส้นใยเล็ก ๆ เหล่านี้คือ microplastic ที่หลุดรอดไปในสิ่งแวดล้อม และแม้วัสดุพลาสติก PP นี้จะรีไซเคิลได้ แต่ส่วนใหญ่ถุงสปันบอนด์มักมีการสกรีน หรือตกแต่งเพิ่มเติมจากผู้ผลิต ทำให้รีไซเคิลได้ยากเช่นกัน

ตัวอย่างกรณีศึกษาจาก ประเทศภูฏาน แบนถุงพลาสติกทั่วประเทศเมื่อวันที่ 1 เมษายน 2019 โดย National Environment Commission Secretariats (NECS) ของภูฏาน ถุงสปันบอนด์หรือ Non-woven bag ในการแบนด้วย เนื่องจากพบว่ามีโอกาสทำลายสิ่งแวดล้อม เพราะย่อยสลายได้ยาก และเมื่อโดนความร้อนสูงจะปล่อยสารเคมีอันตรายเช่นกัน

ลดการใช้ถุงพลาสติกด้วยการใช้ซ้ำ

หากว่ากันด้วยต้นทุนทางสิ่งแวดล้อมที่ใช้ในการผลิตต่อชิ้น ถุงพลาสติกทั่วไปที่ทำจากพลาสติกชนิด PE หรือ Polyethylene มีต้นทุนทางสิ่งแวดล้อมในการผลิตที่ต่ำที่สุด หากเลือกใช้ถุงพลาสติกที่มีความหนามากขึ้น สามารถใช้ซ้ำได้นานขึ้น และยังนิยมนำไปใช้ซ้ำเป็นถุงขยะได้อีกครั้ง เพราะปฏิเสธไม่ได้ว่าตั้งแต่มีการยกเลิกแจกถุงพลาสติกตามห้างร้าน หลายบ้านต่างบ่นเป็นเสียงเดียวกันว่าไม่มีถุงใส่ขยะ จนสุดท้ายต้องจบด้วยการซื้อถุงขยะมาใช้อยู่ดี โดยตัวถุงพลาสติก PE นั้นสามารถรีไซเคิลได้ง่าย หากสะอาดและไม่ปะปนกับวัสดุอื่น ปัจจุบันยังมีการตั้งจุดรับถุง ยิ่งช่วยลดโอกาสการหลุดรอดออกสู่สิ่งแวดล้อม และเกิดการรีไซเคิลที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น

สุดท้ายแล้วการรณรงค์ลดการใช้ถุงพลาสติก และห้นมาใช้ถุงผ้าสปันบอนด์แทน จะช่วยโลกได้มากกว่าจริงหรือไม่นั้น คำตอบที่ดีที่สุด ณ ตอนนี้อาจบอกได้ว่า ใช้เท่าที่จำเป็น ใช้ให้คุ้ม ใช้ซ้ำให้มากที่สุด  ก่อนจะเลือกบริโภคหรือใช้สินค้าชนิดใด ลองศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมว่าเป็นทางเลือกที่ดีจริง ๆ หรือเปล่า และอย่าลืมแบ่งปัน บอกต่อเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่ถูกต้องกับคนรอบข้าง เพื่อจะได้ช่วยกันดูแลโลกนี้ให้ดียิ่งขึ้น