พลาสติกที่ใช้บรรจุอาหารเข้าไมโครเวฟได้ทุกอันหรือไม่ เรามาทำความเข้าใจกันตั้งแต่ชนิดวัสดุพลาสติกที่เหมาะสม ไปจนถึงสัญลักษณ์มาตรฐานความปลอดภัยไปพร้อมกัน 

กล่องพลาสติกใส่อาหารทำมาจากอะไร?

กล่องอาหารพลาสติกมักทำมาจากพลาสติกประเภท PP #5 (Polypropylene) มีทั้งสีขุ่นและสีทึบต่าง ๆ เช่น ขาว แดง เป็นต้น เพราะด้วยคุณสมบัติที่เหมาะสำหรับการใช้งานอย่างกว้างขวาง โดยจุดเด่นของพลาสติกประเภท PP มีดังนี้

1. ปลอดภัยจากสารปนเปื้อน

   พลาสติก PP เป็นวัสดุที่มีความปลอดภัยสำหรับการใช้งานกับอาหาร เนื่องจากไม่มีส่วนประกอบของสารอันตรายที่อาจมีผลกระทบต่อสุขภาพได้ เช่น บิสฟีนอล เอ Bisphenol A (BPA) ซึ่งจะเข้าไปรบกวนการทำงานของฮอร์โมนในร่างกาย จึงถูกเรียกว่า
   สารรบกวนการทำงานของต่อมไร้ท่อ (endocrine disruptors)
   

    

2. ทนความร้อน
   

   PP เป็นวัสดุพลาสติกที่ทนต่อความร้อนได้ดี สามารถใช้งานได้ถึงอุณหภูมิสูงสุดประมาณ 100°C โดยที่กล่องบรรจุภัณฑ์ไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงรูปร่างหรือการละลาย ดังนั้นเมื่อนำไปใช้ในการบรรจุอาหารร้อน ๆ พลาสติกประเภท PP จึงเป็นตัวเลือกที่ดีนั่นเอง

3. ทนทานต่อสารเคมี
   

   พลาสติก PP ไม่ทำปฏิกิริยากับสารเคมีที่มีในอาหาร เช่น น้ำมัน แอลกอฮอล์ หรือกรดและด่าง มีความทนทานต่อสารเคมีสูง จึงทำให้สามารถนำไปใช้สำหรับการใส่อาหารได้อย่างหลากหลายปลอดภัย

4. รักษาความสดของอาหาร

   ด้วยคุณสมบัติการกันรั่วซึมที่ดี ช่วยป้องกันน้ำและก๊าซออกซิเจนได้ดี จึงช่วยชะลอการเสื่อมคุณภาพอาหารได้ รวมถึงกลิ่น และรสชาติ เพราะฉะนั้นเมื่อใช้พลาสติก PP เพื่อเก็บรักษาอาหาร คุณสามารถมั่นใจได้ว่าจะช่วยยืดอายุอาหารให้สดใหม่นานขึ้น

5. ทนต่อแรงกระแทก

   PP เป็นวัสดุพลาสติกที่มีความแข็งแรงและคงทนต่อแรงกระแทกได้ดี ซึ่งทำให้เหมาะสำหรับการใช้ในการขนส่งสินค้า และช่วยเก็บรักษาอาหารที่ต้องการความปลอดภัยและความคงทน 

วิธีตรวจสอบสัญลักษณ์เข้าไมโครเวฟได้

แม้ว่าพลาสติก PP #5 จะมีคุณสมบัติที่ปลอดภัยเหมาะสมกับการใช้งานกับอาหาร อย่างไรก็ตามควรใช้ PP ที่ผ่านการรับรองความปลอดภัยสำหรับมาตรฐานอาหาร เพื่อให้มั่นใจได้ว่าไม่มีสารอันตรายอื่น ๆ ที่ปะปนมากับผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะการนำไปอุ่นร้อนอุณหภูมิสูงในไมโครเวฟ เพื่อให้รู้ว่ากล่องพลาสติกสัญลักษณ์แบบไหนเข้าไมโครเวฟได้อย่างปลอดภัยนั้น สามารถทำตามขั้นตอนต่อไปนี้

1. ตรวจสอบป้ายกำกับบนบรรจุภัณฑ์

ใครตาดีเคยเห็นบ้างว่าใต้กล่องพลาสติกใส่อาหารนั้น มักจะมีสัญลักษณ์คำว่า ‘Microwavable’ หรือ สัญลักษณ์รูปภาพเตาไมโครเวฟอยู่ ถ้ากล่องพลาสติกใบไหน มีสัญลักษณ์เหล่านี้ก็มั่นใจได้ว่าสามารถนำเข้าไปอุ่นร้อนในเตาไมโครเวฟได้เลย

2. ความร้อนที่ใช้ในไมโครเวฟ

นอกจากนี้ บนกล่องบรรจุภัณฑ์มักมีสัญลักษณ์ข้อมูลอุณหภูมิที่กำกับไว้ ดังนั้นควรระวังอุณหภูมิที่ใช้ในไมโครเวฟ หากอุณหภูมิสูงเกินกว่าที่พลาสติกที่ใช้สามารถรับได้ อาจเกิดการละลายหรือการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของพลาสติก

3. อ่านคำแนะนำจากผู้ผลิต

อ่านคำแนะนำจากผู้ผลิตของผลิตภัณฑ์พลาสติก ซึ่งอาจมีคำแนะนำเฉพาะในการใช้งานในไมโครเวฟ เช่น เวลาที่เหมาะสม วิธีการใช้งานที่ถูกต้อง เป็นต้น ซึ่งโดยทั่วไปแล้วเราไม่ควรนำมาใช้ประกอบอาหารที่จำเป็นต้องใช้อุณหภูมิสูงเป็นระยะเวลานานเพื่อให้อาหารสุกอย่างทั่วถึง กล่องพลาสติกเหมาะสำหรับใช้สำหรับอุ่นร้อนเท่านั้น

ข้อควรระวังการใช้กล่องพลาสติกในไมโครเวฟ

1. ไม่นำ ‘ฝากล่อง’ เข้าไมโครเวฟ

   แม้ตัวกล่องพลาสติกจะสามารถทนความร้อนได้ แต่ไม่ควรนำ ‘ฝากล่อง’ เข้าไปอุ่นร้อนด้วย เพราะฝากล่องส่วนใหญ่ หากเป็นฝา ‘สีใส’ มักเป็นพลาสติกชนิดอื่น เช่น PETE1 PS6 ที่ไม่สามารถเข้าไมโครเวฟได้นั่นเอง เพราะฉะนั้นอย่าลืมนำฝาออกทุกครั้งก่อนอุ่นอาหาร หรือหากมีอุปกรณ์บางชนิดที่ไม่เหมาะสมสำหรับใช้ในไมโครเวฟ ควรหลีกเลี่ยงการใช้งานเพื่อป้องกันการเกิดอันตราย

หลีกเลี่ยงการใช้วัตถุที่มีส่วนประกอบที่มีโลหะหรือสารเคมีที่อาจก่อให้เกิดปฏิกิริยาเคมีเมื่อสัมผัสความร้อนของไมโครเวฟ อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุไฟลุกไหม้ได้

2. หลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูง

การใส่อาหารที่มีไขมันสูงหรือมีน้ำมันมาก เช่น เบคอน หมูทอดกระเทียม หรืออาหารที่มีน้ำตาล เช่น ขนมโดนัทเคลือบน้ำตาล รวมไปถึงซอสต่าง ๆ ที่มีความเข้มข้นของปริมาณน้ำตาลและไขมันสูง  น้ำตาลมีความชื้นและสามารถดูดความร้อนได้ ในขณะที่อาหารที่มีไขมันสูงมักจะเกิดความร้อนขึ้นได้เร็ว ทำให้เกิดปฏิกิริยาเร่งความร้อนเพิ่มสูงขึ้นในไมโครเวฟ และทำให้กล่องพลาสติกที่สัมผัสกับอาหารเกิดความเสียหายได้

3. กล่องอาหารพลาสติกจากร้านสะดวกซื้อควรใช้เพียงครั้งเดียว

กล่องบรรจุอาหารพร้อมรับประทาน (Ready to Eat) ที่อุ่นด้วยเตาไมโครเวฟถูกออกแบบให้ใช้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น ดังนั้นควรใช้อุ่นซ้ำเพียงครั้งเดียว แต่อาจนำไปใช้เพื่อใส่สิ่งของอื่น ๆ ได้

การที่จะใช้พลาสติกเข้าไมโครเวฟในการทำอาหารจึงควรใส่ใจในการอ่านคำแนะนำหรือฉลากในบรรจุภัณฑ์เพื่อประกอบการตัดสินใจให้ถูกต้องและปลอดภัย นอกจากนี้การใช้กล่องพลาสติกใส่อาหารแบบใช้ซ้ำ ยังสามารถพกพาได้สะดวก เป็นการช่วยลดปริมาณขยะบรรจุภัณฑ์แบบใช้แล้วทิ้งอีกด้วย